HET ANTWOORD

Boek met alle antwoorden 2

Als je een vraag hebt dan wil je een antwoord. Dat lijkt me logisch. Nu is dit tegenwoordig meestal zo gevonden; met Google ligt de wereld voor je open. Maar sommige antwoorden zijn toch niet zo gemakkelijk te vinden. Als je vragen hebt als ‘Hoe word ik gelukkig?’, ‘Hoe voed ik mijn kind het beste op?’of: ‘Hoe kan ik een goed mens worden?’ dan helpen boeken en internet je niet. En mij lijkt het nou juist zo fijn om op déze vragen een antwoord te krijgen. Dat ik gewoon mijn levensvragenboek uit de kast kan pakken en dat daarin dan de antwoorden staan. Het zou een hoop tijd schelen en nog meer frustratie. Dan heb ik eindelijk eens tijd om van het leven te genieten.

Maar toen lag daar zomaar opeens “Het Boek met Alle Antwoorden” in een Nederlandse boekwinkel. Het zag er ook nog serieus uit: dik en zwaar, met een zwarte kaft en sierlijke letters. Op de achterflap las ik precies wat ik wilde horen: “350 antwoorden voor al je levensvragen”. Dat is wat ik wilde: nooit meer zelf hoeven denken en overwegen en beslissen. “Dit boek zocht ik al jaren”, verzuchtte ik bij de kassa. Maar de verkoopster beet me bijna gepikeerd toe: “Hoe kan dat nou, het is net uit!” Ik gaf maar geen antwoord en haastte me naar huis. Daar ging ik er eens goed voor zitten.

Met een vraag in gedachten moest ik het boek op een willekeurige pagina openslaan. Dat was al best lastig; de vragen tuimelden in mij om gehoord te worden. Met mijn ogen dicht koos ik: ‘Ben ik echt gelukkig?’ Ongeduldig gleden mij vingers langs de bladzijden. Toen klapte ik het boek open en las: Diep van binnen weet je het. Ik schrok ervan, want zo was het wel. Aangemoedigd ging ik verder met mijn volgende brandende vraag: ‘Voed ik mijn kinderen goed op?’ En ook dat antwoord deed me goed: Maak je geen zorgen. Ten slotte wilde ik nog weten of ik een goed mens was. Haastig sloeg ik het boek open: Misschien. Dit antwoord vond ik onbevredigend, en ik deed het nog eens, dit keer met meer aandacht, en zie daar het antwoord dat verscheen: De tijd zal het leren. Ja, dat paste beter.

De antwoorden hadden mijn vragen gesust, en tevreden leunde ik achterover. Genietend van de rust in mijn hoofd en het geluksgevoel in mijn lijf sloot ik mijn ogen. Het leven is zo slecht nog niet, zo concludeerde ik.

Maar lang duurde dit niet. Al snel kwamen er meer vragen: Weet ik het antwoord diep van binnen nou echt? Wie zegt dat mijn zorgen niet terecht zijn? Hoe weet ik dat de tijd het zal leren? Waarom wil ik eigenlijk nog veranderen? Waarom denk ik altijd zoveel? Zou iedereen dat hebben? Het duizelde mij van de vragen die door mij heen tolden.

Ergens wist ik het wel, natuurlijk. Een willekeurig antwoord uit een boek kan een levensvraag niet beantwoorden. Het is gewoon een leuk boek om op feestjes mee te spelen, met vragen als: ’Ga ik de loterij een keer winnen?’ ‘Blijven we hier altijd wonen?’ ‘Hoeveel kinderen krijgen we?’’Is dat nieuwe dieet echt iets voor mij?’ Het is net als een horoscoop: je gelooft het niet, maar je bent toch altijd nieuwsgierig naar wat jouw sterrenbeeld voor jou in petto heeft.

Of zouden er mensen zijn die dit boek als leidraad gebruiken in hun leven? Een bijbel voor atheïsten, zeg maar. Misschien waande de schrijfster zich wel even God toen ze dit boek schreef. Wat zou dat heerlijk zijn, om zo mensen te helpen met twijfels in hun bestaan. Of misschien heeft ze expres de bedoeling van haar boek niet verteld. Om mensen zelf te laten nadenken en hen tot de conclusie te laten komen dat dit boek eigenlijk zegt dat de antwoorden in jezelf liggen. Immers, jij bepaalt of het zinnetje uit het boek het antwoord is op je vraag. En jij bent degene die op een dag op zoek gaat naar een ander antwoord. Omdat het niet meer past en je leven het oude ontsprongen is. Zo is welbeschouwd het Boek met alle Antwoorden een levensles op zich.

Plato zei het al: “Het gaat niet om de antwoorden, maar om de dialoog”. Een gesprek met iemand die naar je luistert, vragen stelt, en een spiegel voorhoudt. Zonder oordeel, zonder advies dat voor hem zelf gold. Al pratende met de ander en al mijmerend in onszelf komen we erachter wat het beste is voor ons. Dat kan niemand, boek noch wijze man of vrouw, voor ons bepalen.

En het Boek met alle Antwoorden? Dat bewaar ik toch maar in mijn kast. Voor die momenten dat ik even niet wil praten en denken en besluiten. En alleen een duidelijk antwoord nodig heb. Dan hoef ik alleen maar het boek open te slaan en een antwoord te lezen als: Het komt goed. En dat is dan genoeg.